Қазақстан Республикасындағы салықтар мен инфляция арасындағы байланыс

Жаһандық экономикада салықтар мен инфляция арасындағы байланысты зерттеу елдер арасындағы ынтымақтастық саясаты үшін де маңызды. Салықтардың инфляцияға әсерін түсіну елдерге өздерінің экономикалық саясатын үйлестіруге және жаһандық экономикаға кері әсерін азайтуға көмектеседі. Сондықтан салық саясаты мен инфляция деңгейінің өзара кешенді байланысын түсіндіру және салық өзгерістерінің экономикадағы инфляциялық процестерге әсерін бағалау маңызды. Эконометриялық талдау әдістерін қолдана отырып, екі құбылыс арасындағы корреляция дәрежесін бағалау үшін белгілі бір кезеңде ресми ресурстардан жиналған деректер талданады. Салықтар мен инфляцияның арақатынасына әсер етуі мүмкін факторлар, соның ішінде жұмыссыздық деңгейі, орташа жалақы деңгейі, елдегі салықтардың әртүрлі түрлерінің көрсеткіштері қарастырылады. Зерттеу салық саясатындағы қандай өзгерістер, оның ішінде салық ставкаларының өзгеруі экономикадағы инфляция деңгейіне әсер етуі мүмкін екенін анықтауға бағытталған. Бұл динамикаларды түсіну саясаткерлерге тұрақты экономикалық өсуді ынталандыру кезінде инфляциялық тәуекелдерді азайтуға бағытталған фискалдық саясатты түзету туралы негізделген шешім қабылдауға мүмкіндік береді. Зерттеу фискалдық саясат пен макроэкономикалық көрсеткіштер бойынша бар әдебиеттерге үлес қосады. Талданған деректер тиімді экономикалық саясатты әзірлеу үшін маңызды болып табылатын салық салу мен инфляция арасындағы күрделі өзара әрекеттесуді жақсы түсінуге көмектеседі.

1. Featured Student Assignments (LawSikho). What role does taxation play in the equal distribution of economic resources in the country //Diploma in Tax Litigation and Advanced Corporate Taxation. – 2020. Available at: Certificate Course in Advanced Corporate Taxation (lawsikho.com)

2. Tag Vault. Why Do We Pay Taxes? //Government Financing. – 2023. Available at: https://tagvault.org/blog/why-do-we-pay-taxes/

3. Recognizing the Value of Tax Revenue for Government Operations. //Tax revenue: Fueling Government Operations and Services. – 2024. Available at: https://fastercapital.com/content/Tax-revenue--Fueling-Government-Operations-andServices.html

4. Matthew Russel. Why Are Taxes Necessary? //Facts on Taxes. – 2024. Available at: https://factsontaxes.com/why-are-taxes-necessary/#google_vignette

5. Shakbutova, A., Saparbayev, A., Stanislaw, P., Makulova, A., Nurmukhan, A. Impact of tax competition on fiscal incomes of Kazakhstan in terms of tax competitive environment //In E3S Web of Conferences EDP Sciences. – 2020. – Vol. 159, – P. 06006. Available at: https://doi.org/10.1051/e3sconf/202015906006

6. Kaldiyarov, D.A., Burnasheva, V.R., & Kaldiyarov, A.D. Tax evasion and its influence on development of the economy of the Republic of Kazakhstan //Life Science Journal. – 2014. – Vol. 11(5s), – P. 95-142.

7. Baidybekova, S. K., Bleutaeva, K. B., Abdykalieva, Z. S., Turysbekova, R. K., Syzdykbaeva, N. B., & Bastaubaev, A. K. (2016). Tax Accounting in the Republic of Kazakhstan and Ways of its Improvement //Journal of Advanced Research in Law and Economics. – 2016. – Vol. 17. – №. 3, – P. 492-497. https://doi.org/10.14505/JARLE.V7.3%2817%29.04

8. Zholdoyakova G.E., & Taurbayeva A.A. The theoretical methodology of the organization of tax control //Theory and practice of modern science. – 2018. – Vol. 5, – № 35, – P. 278-283.